دلیل روشن (پاسخ به شبهات قفاری درباره اندیشه مهدویت)

مولف: نصرت الله آیتی

مقدمه
اهمیت موضوع:
پیشینه تحقیق:
روش تحقیق:
فصل اول: نقدهای روشی
۱. استناد به روایات غیرمعتبر و شاذ:
۲. تعمیم دیدگاه یک یا چند عالم شیعی به همه عالمان شیعه:
۳. تمرکز بیش از حد بر روی مسائل حاشیه ای و فرعی:
۴. برخورد گزینشی با روایات:
۵. رعایت نکردن جانب ادب در نوشتار:
فصل دوم: نقدهای موردی مهدویت و غیبت از منظر فرقه های شیعی
شبهه ی ۱. عبد الله بن سبأ، بنیان گذار اندیشه غیبت:
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی: خلط میان بنیان گذاردن اندیشه ی غیبت و تطبیق آن بر مصداقی خاص:
عمر بن خطّاب، اولین طراح اندیشه غیبت:
شبهه ۲. اختلاف شیعیان در تعیین مصداق امام غایب:
نقد و بررسی: اگر اختلاف، دلیل بطلان ادعای همه ی اختلاف کنندگان است، این عویصه دامن اهل سنت را نیز خواهد گرفت:
پیدایی و تحوّل اندیشه ی غیبت نزد شیعیان دوازده امامی:
شبهه ی ۳. انکار تولد و غیبت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) توسط بیشتر شیعیان معاصرِ شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام):
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ ادعای اول:
پاسخ اول: اعتقاد اکثریت شیعیان معاصر زمان شهادت امام عسکری (علیه السلام) به وجود فرزند غایبی برای آن حضرت:
پاسخ دوم: ادعای ندیدن نمی تواند با ادعای دیدن مقابله کند:
پاسخ سوم: معیار حقانیت یک عقیده انبوهی طرفداران آن نیست:
پاسخ ادعای دوم: اتفاق نظر شیعیان بر اعتقاد به وجود فرزند غایبی برای امام حسن عسکری (علیه السلام) تا پیش از شهادت آن حضرت:
شبهه ی ۴. ابداع اندیشه غیبت به انگیزه های مادی:
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: وجود اعتقاد به غیبت حتی پیش از شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام):
پاسخ دوم: مبتلا بودن بنیادی ترین عقاید قفاری به اشکال خودش:
پاسخ سوم: تأیید اعتقاد به غیبت امام مهدی توسط عالمان بزرگی که عهده دار امر نیابت نبودند:
شبهه ی ۵. ابداع اندیشه غیبت به انگیزه رهایی از ناکامی های سیاسی:
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: تحلیل یادشده اصل باور به امام مهدی را هدف قرار می دهد، نه اندیشه غیبت را:
پاسخ دوم: برای تسکین سرخوردگی ها نیازی به ابداع اندیشه غیبت نیست:
شبهه ی ۶. سرایت اندیشه غیبت از ابن سبا و کعب الاحبار و آیین مجوسیت به شیعه:
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: خلط میان مهدویت محمد بن حنفیه و غیبت او:
پاسخ دوم: کعب الاحبار محدث پر آوازه اهل سنت است و نه شیعیان:
پاسخ سوم: مجوسیان معتقد به غیبت نیستند:
پاسخ چهارم: اشتراک دو آیین یا مذهب در یک باور لزوماً به معنای سرایت کردن آن باور از یک کدام به دیگری نیست:
شبهه ی ۷. عثمان بن سعید بنیان گذار اندیشه غیبت:
نقد و بررسی: پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان معصوم (علیهم السلام) بنیان گذاران اندیشه غیبت:
نقدی دیگر:
شبهه ی ۸. نزاع مدعیان نیابت با عثمان بن سعید:
نقد و بررسی: فقدان ادعای نیابت در عصر سفارت عثمان بن سعید:
شبهه ی ۹. بیرون آوردن توقیع توسط سایر مدعیان نیابت:
نقد و بررسی:
شبهه ی ۱۰. مخالفت بخشی از جامعه شیعی با نیابت محمد بن عثمان:
نقد و بررسی:
شبهه ی ۱۱. وکالت محمد بن بلال:
نقد و بررسی:
شبهه ی ۱۲. وجود افراد خائن در میان نواب:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: هیچ یک از خائنان وکیل نبوده اند:
پاسخ دوم: امام مأمور به ظاهر است:
پاسخ سوم: قصاص قبل از جنایت ممنوع است:
شبهه ی ۱۳. لعن مخالفان شیوه رایج نواب:
نقد و بررسی:
پاسخ ادعای نخست:
پاسخ ادعای دوم:
شبهه ی ۱۴. ادعای عصمت نواب:
نقدو بررسی:
پاسخ اول: وجوب اطاعت به معنای عصمت نیست:
پاسخ دوم: هم مسلکان قفاری فاسق را هم واجب الاطاعه می دانند:
شبهه ی ۱۵. شیوع واژه پول در ادبیات وکلا:
نقد و بررسی:
پاسخ اول:
پاسخ دوم:
شبهه ی ۱۶. نزاع شیعیان در عصر نیابت نایب سوم:
پاسخ اول: تنها یک نفر به نزاع با نایب سوم برخاست:
پاسخ دوم: منازعه به معنای باطل بودن طرف های نزاع نیست:
شبهه ی ۱۷. اعتراف شلمغانی به مادی بودن انگیزه نزاع ها:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: برای نقد یک تفکر نمی توان به ادعاهای دشمنان آن استناد کرد:
پاسخ دوم: فساد شلمغانی از منظر اهل سنت:
شبهه ی ۱۸. تعطیل شدن نیابت به دلیل دروغ بودن وعده ها و شعله ور شدن نزاع:
نقد و بررسی:
چرایی پایان یافتن دوران نیابت:
شبهه ی ۱۹. افسانه ی مادر امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی سندی:
بررسی اول: بررسی منابع:
بررسی دوم: بررسی سند:
نقد و بررسی محتوایی:
احتمال اول:
احتمال دوم:
نقد احتمال اول:
نقد احتمال دوم:
تحلیل اختلاف روایت مربوط به مادر امام مهدی:
شبهه ی ۲۰. توصیف مادر امام مهدی به سیده النساء:
نقد و بررسی: منظور از سیده النساء، حضرت فاطمه (علیها السلام) است:
شبهه ۲۱. امتناع از ملاقات به دلیل شرک:
نقد و بررسی: امتناع برای تشویق به اسلام آوردن بوده است:
شبهه ی ۲۲. آشکار نشدن نشانه های بارداری:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی: وجود نمونه های مشابه در گذشته تاریخ:
تحلیل قفاری ونقد آن:
شبهه ی ۲۳. تعارض در روایت تولد امام مهدی:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
شبهه ی ۲۴. تعارض روایات از نظر آشکار بودن یا مخفی بودن حمل:
نقد و بررسی سندی:
شبهه ی ۲۵. تعارض در نام مادر امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی:
شبهه ی ۲۶. تعارض در رفتار مولود:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی: تقطیع حدیث از سوی قفاری:
شبهه ی ۲۷. رشد غیر عادی امام مهدی:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: اعتراف عالمان سنی مذهب به نمونه های مشابه:
پاسخ دوم: برخورد گزینشی قفاری با روایات:
پاسخ سوم: پی نبردن قفاری به مفهوم حقیقی روایات:
شبهه ی ۲۸. لغو بودن تحقق امور خارق العاده برای مولودی که غایب است:
نقد و بررسی: برای فایده داشتن امور خارق العاده لازم نیست همه مردم حضور داشته باشند:
شبهه ی ۲۹. اعتقاد به تولد امام مهدی مستند به سخن یک زن است:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: آگاهی بسیاری از شیعیان از تولد امام مهدی:
پاسخ دوم: شیخ طوسی مستند ماجرای تولد امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را منحصر در گزارش حضرت حکیمه نمی داند:
شبهه ی ۳۰. تعارض غیبت با لزوم معرفت امام:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ پرسش اول:
پاسخ پرسش دوم:
شبهه ی ۳۱. تعارض روایات آغاز غیبت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: غیبت امری تدریجی بود و نه دفعی:
پاسخ دوم: فقدان تعارض در روایات مورد نظر قفاری:
شبهه ی ۳۲. تناقض در روایات مربوط به مکان زندگی امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
خلاصه شبهه:
پاسخ ادعای نخست:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ ادعای دوم:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی: مخفی شدن امام مهدی در سرداب، اتهامی بی دلیل:
۱. روایاتی که از مکانی خاص یاد کرده اند:
۲. روایاتی که مکان حضرت را نامعلوم معرفی کرده اند:
شبهه ی ۳۳. تعارض روایات مربوط به نام امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: نهی از نام بردن امام مهدی به معنای مجهول بودن نام آن حضرت نیست:
تحلیل چرایی ممنوع بودن تصریح به نام امام مهدی:
پاسخ دوم: حرمت تصریح به نام امام مهدی از اصول مذهب تشیع نیست:
شبهه ی ۳۴. تعارض روایات مربوط به مدت غیبت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ ادعای نخست: نزدیک بودن ظهور، همچون نزدیک بودن قیامت:
پاسخ ادعای دوم:
شبهه ی ۳۵. تعارض فلسفه غیبت و علم إمام
خلاصه شبهه:
نقد و بررسی:
پاسخ ادعای نخست:
پاسخ ادعای دوم:
شبهه ی ۳۶. اگر خطر کشته شدن امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را تهدید می کرد، چرا این خطر برای نوّاب وجود نداشت؟
نقد و بررسی: پنهان کاری راز ایمن ماندن نواب:
شبهه ی ۳۷. چرا امام مهدی در دوران حکومت های شیعی آشکار نشد؟
نقد و بررسی:
شبهه ی ۳۸. دلیل غیبت، امتحان قلوب شیعیان:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
شبهه اول:
پاسخ:
شبهه دوم:
پاسخ:
شبهه سوم:
پاسخ:
شبهه چهارم:
پاسخ:
شبهه پنجم:
پاسخ:
شبهه ششم:
پاسخ:
شبهه هفتم:
پاسخ:
شبهه هشتم:
پاسخ:
شبهه نهم:
پاسخ:
شبهه ی ۳۹. دست یازیدن شیعه به تأویل قرآن برای اثبات غیبت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی: دلیل شیعه بر غیبت، روایات تأویلی نیست:
۱. دلیل عقلی:
۲. دلیل نقلی:
شبهه ی ۴۰. استناد شیعه به غیبت انبیا برای اثبات غیبت امام مهدی:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: خلط قفاری میان دلایل غیبت و آن چه در مقام رفع استبعاد گفته شده:
پاسخ دوم: رفع استبعادات قفاری:
شبهه ی ۴۱. طولانی بودن عمر امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) پذیرفتنی نیست:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: استبعاد نمی تواند دلیل انکار باشد:
پاسخ دوم: استناد قفاری به روایات اهل سنت در نقد شیعه:
شبهه ی ۴۲. انکار ختم نبوت و نسخ حکم ارث:
نقد و بررسی سندی:
بررسی منابع:
بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: شیخ صدوق اعتقاد به تغییر حکم ارث را عقیده ای شیعی معرفی نکرده است:
پاسخ دوم: وجود نمونه مشابه در منابع اهل سنت:
دو پرسش درباره روایت یادشده:
پاسخ پرسش اول:
پاسخ پرسش دوم:
پاسخ سوم: رعایت نکردن جانب انصاف:
پاسخ چهارم:
ضابطه کلی:
شبهه ی ۴۳. نسخ حکم جزیه:
نقد و بررسی سندی:
بررسی اول: بررسی منابع:
بررسی دوم: بررسی سند:
نقد و بررسی محتوایی: نسخ حکم ارث اعتقاد اهل سنت است:
شبهه ی ۴۴. قضاوت بر اساس آموزه های دین یهود:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: مقصود روایت مورد نظر قضاوت طبق آیین یهود نیست:
پاسخ دوم: دانشمندان سنی و تجویز قضاوت قاضی بر اساس علم خود:
شبهه ی ۴۵. وضع احکام جدید توسط امام مهدی:
نقد و بررسی سندی:
بررسی اول: بررسی منابع:
بررسی دوم: بررسی سند:
بررسی محتوایی: پذیرش احکام یادشده از سوی اهل سنت:
الف) قتل شیخ زانی:
ب) قتل مانع زکات:
شبهه ی ۴۶. کشته شدن کسانی که فقه نیاموخته اند توسط امام مهدی:
نقد و بررسی: خالی بودن منابع شیعی از حدیث یادشده:
شبهه ی ۴۷. داوری امام مهدی بر اساس غیر قرآن:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: حدیث مورد نظر و امثال آن در منابع اهل سنت نیز نقل شده است:
پاسخ دوم: تفسیر اشتباه قفاری از روایت مورد نظر:
شبهه ی ۴۸. آورده شدن کتاب جدید توسط امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی:
تفسیر روایاتی که از آورده شدن کتاب جدید سخن می گویند:
شبهه ی ۴۹. تخریب خانه کعبه و مسجد الحرام توسط امام مهدی:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: به اعتقاد اهل سنت، بازسازی خانه کعبه از آرزوهای پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) بود:
پاسخ دوم: تخریب مسجد الحرام، برای توسعه ی آن:
پاسخ سوم: تخریب مسجد کوفه، نشانگر اهداف اصلاحی امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
شبهه ی ۵۰. انتقام امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از عمر و ابابکر:
نقد و بررسی سندی:
شبهه ی ۵۱. قتل عام عرب توسط امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: وجود روایات مشابه در منابع اهل سنت:
پاسخ دوم: برخورد گزینشی قفاری با روایات:
پاسخ سوم: شمشیر امام مهدی بر گردن کشان عرب فرود خواهد آمد:
شبهه ی ۵۲. قتل عام قریش توسط امام مهدی:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: وجود روایات مشابه در منابع اهل سنت:
پاسخ دوم: روایات مورد نظر ناظر به تبه کاران قریش است:
شبهه ی ۵۳. کامل تر بودن امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: اعتقاد اهل سنت به موفق نشدن پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) به انجام برخی از اهداف خود:
پاسخ دوم: کامل بودن شخصیت مستلزم دست یابی به تمام اهداف نیست:
توضیح حدیث «العلم سبعه و عشرون حرفاً»:
شبهه ی ۵۴. قتل عام اهل سنت توسط امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
نقد مطلب اول:
نقد مطلب دوم:
نقد مطلب سوم:
خبط های دیگر قفاری:
خبط اول: مترادف پنداشتن مرجئه با اهل سنت:
پاسخ:
خبط دوم: مترادف پنداشتن نواصب با اهل سنت:
پاسخ:
شبهه ی ۵۵. تعصب امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نسبت به شیعیان:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
شبهه ی ۵۶. مخالفت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) با سیره پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: وجود نمونه مشابه در منابع اهل سنت:
پاسخ دوم: تفاوت در سیره به دلیل تفاوت شرایط است:
پاسخ سوم: همانندی سیره امام مهدی با سیره پیامبر گرامی اسلام در نگاه اهل بیت:
شبهه ی ۵۷. مخالفت امام مهدی با سیره امام علی (علیه السلام):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی: همانندی سیره مهدوی و سیره علوی:
شبهه ی ۵۸. امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) سنتی جدید خواهد داشت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: تعارض حدیث یادشده با مجموعه روایاتِ انکارناپذیر:
پاسخ دوم: حدیث یادشده به معنای تفاوت سیره امام مهدی با سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نیست:
شبهه ی ۵۹. اختصاص نعمت های عصر ظهور به شیعیان:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ مطلب اول:
پاسخ اول:
پاسخ دوم:
پاسخ مطلب دوم:
شبهه ی ۶۰. وجود رگه هایی از آموزه های دین یهود در اندیشه مهدویت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ شبهه اول:
پاسخ شبهه دوم:
پاسخ شبهه سوم:
شبهه ی ۶۱. تعطیلی نماز جمعه به سبب غیبت:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: اختلاف نظر در مسائل فقهی طبیعی است:
پاسخ دوم: بسیاری از فقهای شیعه معتقد به وجوب نماز در عصر غیبتند:
پاسخ سوم: بسیاری از فقهای اهل سنت نیز وجوب نماز جمعه را مشروط به وجود امام می دانند:
پاسخ چهارم: رأی فقهی عدم وجوب نماز جمعه ارتباطی با غیبت ندارد:
شبهه ی ۶۲. انحصار بیعت به بیعت با امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی:
پاسخ اول:
پاسخ دوم:
شبهه ی ۶۳. تعطیل شدن جهاد به سبب غیبت:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: سیره عملی شیعه، بهترین گواه زنده بودن جهاد:
پاسخ دوم: جهاد مذموم، جهادی است که به انگیزه های مادی باشد:
شبهه ی ۶۴. تعطیلی اجرای حدود به سبب غیبت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ مطلب اول: تناقض در سخن قفاری:
پاسخ مطلب دوم:
پاسخ مطلب سوم:
شبهه ی ۶۵. تقیه، بدعت شیعه:
نقد و بررسی:
پاسخ اول: تقیه، اصلی قرآنی و عقلی:
پاسخ دوم: تقیه ارتباطی با غیبت ندارد:
پاسخ سوم: دلیل روی آوری شیعه به تقیه:
شبهه ی ۶۶. شیعیان شهیدند:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
شبهه ی ۶۷. رهبری شیعه توسط یک زن:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: هیچ گاه رهبری شیعه به دست یک زن نبوده است:
پاسخ دوم: عثمان بن سعید، نخستین زعیم شیعه:
پاسخ سوم: مادر امام حسن عهده دار وکالت بوده است، نه نیابت خاص:
شبهه ی ۶۸. انتقال قدرت به خارج بیت امام حسن عسکری (علیه السلام):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: مبتنی بودن تحلیل یادشده بر پیش فرضی باطل:
پاسخ دوم: عزل مادر امام حسن (علیه السلام) از نیابت، بدون دلیل است:
پاسخ سوم: چرا مادر امام حسن (علیه السلام) به عزل خود اعتراض نکرد؟
شبهه ی ۶۹. برخورداری نواب از حق تشریع:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ شبهه ی اول: وجوب اطاعت به معنای عصمت نیست:
پاسخ شبهه دوم: شیعه به امکان نسخ قرآن توسط امام اعتقاد ندارد:
پاسخ شبهه سوم: خلط میان تخصیص و تقیید و اعلان تخصیص و تقیید:
پاسخ شبهه چهارم: تفویض مورد نظر قفاری به اعتقاد شیعه نیز باطل است:
شبهه ی ۷۰. مسدود شدن باب نیابت از ترس رسوایی:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول:
پاسخ دوم:
پاسخ سوم:
پاسخ چهارم:
شبهه ی ۷۱. تناقض در روایات غیبت:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: هماهنگی روایات غیبت:
پاسخ دوم: ثبت روایات غیبت پیش از آغاز غیبت:
شبهه ی ۷۲. تناقض روایات ملاقات با امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ اول: توقیع مورد نظر نافی ملاقات نیست؛ نافی ادعای ملاقات است:
پاسخ دوم: میان عام و خاص تعارضی نیست:
پاسخ سوم: توقیع مورد نظر، درباره ادعای نیابت است:
شبهه ی ۷۳. ارجاع شیعه به فقها به جای کتاب و سنت:
نقد و بررسی:
شبهه ی ۷۴. نیابت فقها از امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
نقد و بررسی:
پاسخ اول: اشتراک نظر شیعه و اهل سنت در لزوم حاکمیت مجتهدان بر جامعه:
پاسخ دوم: اختلاف نظر فقهای شیعه درباره حوزه اختیارات فقیه:
شبهه ی ۷۵. مهدی موهوم:
نقد و بررسی:
شبهه اول: مخالفت تمامی مسلمین با شیعیان اثناعشری درباره مسئله امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
پاسخ اول: حق و باطل را با آمار و ارقام طرفداران نمی توان ثابت کرد:
پاسخ دوم: عدول قفاری از روشی که به آن متعهد شده بود:
شبهه دوم: فقدان دلیلی مستند بر اثبات امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
پاسخ:
شبهه سوم: اعتقاد به امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) منشأ شرّ است:
پاسخ:
شبهه ی ۷۶. اعتراف نسب شناسان به بی فرزند بودن امام حسن (علیه السلام):
نقد و بررسی:
پاسخ اول: نسب شناسان شیعه یا سنی؟
پاسخ دوم: اعتراف نسب شناسان سنی به تولد فرزند امام حسن (علیه السلام):
شبهه ی ۷۷. امامت کودک:
نقد و بررسی:
پاسخ اول:
پاسخ دوم:
شبهه ی ۷۸. اعتراف شیعه به نبود فرزند برای امام حسن (علیه السلام):
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
شبهه ی ۷۹. اعتراف اهل بیت به نبود فرزند برای امام حسن (علیه السلام):
نقد و بررسی:
پاسخ اول: استناد به منابع اهل سنت برای نقد شیعه:
پاسخ دوم: نگاه نداشتن جانب امانت:
شبهه ی ۸۰. انکار وجود فرزند امام حسن (علیه السلام) توسط جعفر:
نقد و بررسی سندی:
نقد و بررسی محتوایی:
پاسخ شبهه اول:
پاسخ شبهه دوم:
پاسخ شبهه سوم:
خبط های دیگر قفاری:
خبط اول:
خبط دوم:
خبط سوم:
خبط چهارم:
شبهه ی ۸۱. انکار وجود فرزند از سوی پدر:
نقد و بررسی:
خاتمه:
فهرست منابع

کپی در کلیپ‌بورد